Waar hebben we het over?

De kerkenraad heeft als taak het vaststellen van het beleidsplan (Ordinantie 4-7-1). Op basis van het beleidsplan en afspraken die hieruit volgen, wordt er door het college van diakenen (CvD) en het college van kerkrentmeesters (CvK) een passende begroting gemaakt.  

Het beleidsplan is het document waarin wordt verwoord, wat haar drijft, wat de kern van haar gemeente-zijn behelst en welke visie de gemeente op haar toekomst in de komende jaren heeft. Kort gezegd: waar komen we vandaan en waar staan we nu; waar willen we over 4 jaar staan en wat is daarvoor nodig?  

Het beleidsplan wordt opgesteld voor vier jaren, vastgesteld door de kerkenraad na de mogelijkheid tot inspraak van gemeenteleden. Een beleidsplan mag dan opgesteld worden voor vier jaren, het is goed om bij het vaststellen ook naar de langere termijn te kijken. Welke ontwikkelingen spelen er in de samenleving (armoede, eenzaamheid, burn-out, polarisatie) en wat betekent dit voor onze rol als kerk? Welke ontwikkelingen spelen er in de kerk en welke trends zijn daarin te ontdekken (ledenverloop, vergrijzing, pastorale vragen, verminderde bestuurskracht, predikantentekort, etc.)?  

Ordinantie 4-8-6 stelt dat bij het opstellen van een beleidsplan overleg met CvD en CvK moet zijn geweest. Want bij een beleidsplan hoort ook een gedegen financiële paragraaf. Je kunt wel veel willen, maar lang niet alles is ook financieel haalbaar. Vanuit het perspectief van kerkbeheer is het daarom goed om een meerjarenraming te maken en deze in de kerkenraad te bespreken alvorens de plannen definitief te maken. Omdat de kerk en de diaconie ook een ANBI zijn, dient ze ook om die reden een actueel beleidsplan te hebben. De fiscus zegt hierover: Dit plan geeft inzicht in de manier waarop de ANBI haar doelstelling wil bereiken. Het plan mag een meerjarig beleidsplan zijn, maar het moet in ieder geval inzicht geven in het komende jaar.

 

Belangrijke vragen om je als college te stellen?

  • Hebben we als kerkenraad een actueel beleidsplan? Zo nee, wat is daar de oorzaak van? En op basis waarvan worden nu de belangrijke besluiten genomen? 
  • Blijkt uit de financiële paragraaf in ons beleidsplan dat we onze middelen zodanig inzetten dat we onze beleidsdoelstellingen realiseren? 
  • Is ons beleidsplan een levend document in onze gemeente? 

 

Wat moet je als kerkrentmeester doen/weten?

  • Het college van kerkrentmeesters heeft (volgens Kerkorde ordinantie 11 – 2 -7) tot taak – in overleg met en in verantwoording aan de kerkenraad – de materiële en financiële voorwaarden te scheppen voor het leven en werken van de gemeente door o.a. mee te werken aan de totstandkoming van het beleidsplan 
  • Agendeer dus het beleidsplan en bijbehorende beheervraagstukken op de kerkenraadsvergadering. Zorg er dan tevens voor, dat je als CvK in dit gesprek kerkenraadsleden (en ook de mensen met minder financiële kennis) kunt informeren over de meerjarenbegroting en de mogelijke keuzes of scenario’s. Meer hierover is ook te lezen in het artikel ‘Sturen op kengetallen’ uit Kerkbeheer augustus 2023 of in de gelijknamige podcast over dit onderwerp, #9 Sturen op kengetallen.
  • De website van de PKN heeft informatie en een stappenplan beschikbaar voor het opstellen van een beleidsplan: Aan de slag met het beleidsplan van uw gemeente
  • Een handig hulpmiddel bij het nadenken over beheer en beleid is deze praatplaat. 
  • Is er nog geen geld beschikbaar, maar is er wel een sterk verlangen een bepaald beleidsvoorstel te realiseren? Neem dan ook in overweging hier toch actief mee aan de slag te gaan. Denk aan fondsenwerving, een extra oproep bij de Actie Kerkbalans, bid hier met elkaar voor, vraag mensen enkele uren van hun tijd te investeren, etc.  

 

Meer weten?

Heeft u vragen over toekomstgericht gemeente zijn, over de afstemming tussen beleid en beheer? Neem dan gerust contact op met de VKB.

Laatste update: 8 april 2024